Doğu karadeniz bölgesinde yetişen önemli bazı ağaç odunlarının vida tutma dirençleri

Abstract

Bu çalışmada; Doğu Karadeniz Bölgesinden (Gümüşhane, Trabzon, Artvin) elde edilen Doğu Kayını (Fagus orientalis Lipsky.), Sakallı Kızılağaç (Alnus glitunosa subsp. barbata (C.A.Mey) Yalt.), Anadolu Kestanesi (Castenea sativa Mill.), Doğu Ladini (Picea orientalis (L.) Link) ve Sarıçam (Pinus sylvestris L.) odunlarının vida tutma dirençleri belirlenmiştir. Denemeler TS 6094, ASTM-D 143 ve ASTM-D 1761 standartlarına uygun olarak 60’ar örnek üzerinde gerçekleştirilmiştir. Örneklerin yarısında rutubet miktarları % 12, diğer yarısında ise % 30 olarak seçilmiştir. Örneklerin boyutları; 50*50*150 mm olarak alınmıştır. 4.5 mm çapında ve 40 mm boyunda ağaç vidalar kullanılmıştır. Örneklerin teğet kesitinde açılan klavuz deliklerine, iki adet vida 26 mm derinliğe kadar vidalanmıştır. Sonuç olarak; ağaç türlerine göre en yüksek vida tutma direnci Doğu Kayınında elde edilmiş, onu sırasıyla Sakallı Kızılağaç, Anadolu Kestanesi ve Sarıçam izlemiş, en düşük vida tutma direnci ise Doğu Ladini odunlarında elde edilmiştir. Rutubetin etkisine göre ise; % 12 rutubet miktarındaki örneklerin vida tutma direnç değerleri yüksek çıkmıştır.

This study was carried on the screw withdrawal resistance of stem wood material of Fagus orientalis Lipsky., Alnus glitunosa subsp. barbata (C.A.Mey) Yalt., Castenea sativa Mill., Picea orientalis (L.) Link., and Pinus sylvestris L. The wood samples of these tree species were collected from forest districts in Gümüşhane, Trabzon and Artvin. Tests were carried out according to the TS 6094 and ASTM-D 143 and ASTM-D 1761 on 60 samples of each one of the tree species. Half of the samples were 12 % and the other half were 30 % moisture contents. The dimensions of wood materials on which the tests carried out are 50 x 50 x 150 mm. Screws used for withdrawal tests were 4.5 mm in diameter and 40 mm in length. Two screws were inserted into lead holes at right angles on the tangential surface, 26 mm penetration. The results showed that the highest screw withdrawal resistance was found for oriental beech among the five tree species. The order of screw withdrawal resistance from the higher to the lower was found as fallows; alder, chesnut, pine, spruce. In regards to moisture effects, the screw withdrawal resistance were found higher at 12 % moisture content.