“Bitlis hava kirliliği emisyon envanteri ve sağlık etkilerinin çoklu lineer regresyonla tahmini (doğal afetler ve çevre dergisi, ocak 2019, 5(1): 1-10)” başlıklı makale için başlatılan tartışmaya cevap

Abstract

Bu çalışmada, “Bitlis Hava Kirliliği Emisyon Envanteri ve Sağlık Etkilerinin Çoklu Lineer Regresyonla Tahmini” isimli makaleye tartışma başlatılmış ve yazar, cevap olarak aşağıdaki bilgilere yer vermiştir. Yazar, makalenin yazım aşamasında sadece ithal kömür verilerine ulaşmış ve elde edilen verilere göre hesaplanmalarını ve regresyon analizini yapmıştır. Elde edilen yerli kömür verileri ile kirletici parametrelerden SOx, NOx, CO ve PM10 emisyon envanterleri ve regresyon analizi tartışma cevabı için tekrar hesaplanmıştır. Makalede birincil kirleticiler ölçülerek değil, hesaplanarak tespit edilmiştir. Bitlis İli Çevre Durum Raporundan alınan verilere göre 2015 yılında, Bitlis iline giriş yapan ithal kömür miktarı toplam 55.118 ton ve yerli (Sosyal Yardımlaşma Vakfı) kömür 15.000 ton olup, toplam kömür miktarı 70.118 ton’dur. 2015 yılında, yerli kömürden hava kirliliğindeki birincil kirleticilerden SOx, NOx, PM10 ve CO parametreleri sırasıyla, 538 kg, 48 kg, 57 kg ve 601 kg atmosfere deşarj edildiği hesaplanmıştır. 2015 yılına ait Bitlis Sağlık İl Müdürlüğü’nden alınan solunum ve akciğer hastalıklarından kaynaklı hastanelere başvuran hasta sayısı verileri elde edilmiştir. Bu verilere göre klasik çoklu lineer regresyon (ÇLR) yöntemi kullanılarak gelecek yıldaki hasta sayıları tahmin edilmiştir. Gerçek veriler ve tahmin verileri tekrar karşılaştırılarak R2=0,81 oranında uyum sağlanmıştır.

In this study, the author gave the following information in response to the discussion initiated for the article titled “Bitlis Air Pollution Emission Inventory and Estimation of Health Effects by Multiple Linear Regression”. In the writing process of the article, the author only obtained the imported coal data and calculated the regression analysis according to the data obtained. SOx, NOx, CO and PM10 emission inventories and regression analysis were recalculated from the pollutant parameters. In the article, primary pollutants are determined by calculation, not by measurement. According to the data obtained from the Bitlis Environmental Status Report, the total amount of imported coal in Bitlis province in 2015 is 55118 tons and the Domestic Coal (Social Assistance Foundation) is 15000 tons and the total coal amount is 70.118 tons. In 2015, SOx, NOx, PM10 and CO parameters of primary pollutants in air pollution from domestic coal were calculated to be discharged to the atmosphere at 538 kg, 48 kg, 57 kg and 601 kg, respectively. Number of patients who applied to hospitals due to respiratory and lung diseases obtained from Bitlis Health Provincial Directorate of 2015 were determined. According to these data, classic multiple linear regression method was used to estimate the number of patients in the next year. The real data and the estimation data were compared again to ensure that R2 = 0.81.