Kalkınma ajansları: “Türkiye’de açılan yeni çığır”
Künye
Dağdaş, S. (2010). Kalkınma ajansları: “Türkiye’de açılan yeni çığır”. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, Artvin, Türkiye, 20-22 Mayıs 2010, Cilt 1, 165-182.Özet
Kalkınma Ajansları ülkemizde; kamu kesimi, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini
geliştirmek, kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek
suretiyle, ulusal kalkınma plânları ve programlarda öngörülen ilke ve politikalarla uyumlu olarak bölgesel
gelişmeyi hızlandırmak, bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarını azaltmak ve bu gelişim sürecinin
sürdürülebilirliğini sağlamak amaçlarına ulaşabilmek için 2006-2009 döneminde tesis edilen, teknik
kapasitesi yüksek bölgesel kalkınma kurumlarıdır.
Kalkınma Ajanslarının kuruluş, görev ve yetkileri ile koordinasyonlarına ilişkin esas ve usûller
08/02/2006 tarihli ve 26074 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5449 sayılı Kanunla düzenlenmiştir. 6
Temmuz 2006 tarih ve 26220 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bazı Düzey 2 Bölgelerinde Kalkınma
Ajansları Kurulmasına Dair Bakanlar Kurulu Kararı” ile de, Türkiye’de bir ilk yaşanmış ve Adana ve
Mersin illerini kapsayan TR62 ile İzmir ilini kapsayan TR31 Düzey 2 Bölgelerinde, sırasıyla Çukurova ve İzmir
(İZKA) Kalkınma Ajansları kurulmuştur. 2008 yılında da sekiz yeni Kalkınma Ajansı kurularak toplam sayı
10’a yükselmiştir. 2009 yılı içinde çıkarılan Bakanlar Kurulu Kararı ile de, geri kalan 16 Düzey 2 Bölgesindeki
kalkınma ajanslarının kuruluşları tamamlanmış durumdadır.
Ülkemizdeki kalkınma anlayışı zincirine 2006 yılında eklemlenen yeni bir halka olan kalkınma ajansları
kanaatimizce; istihdam edilen-edilecek olan nitelikli insan kaynaklarını en verimli biçimde değerlendirerek,
her bir Düzey 2 Bölgesinde katılımcılık ve işbirliği temelinde yerel potansiyeli olabildiğince harekete geçirmek
suretiyle, bölgeye yapılacak yatırımları yönlendirme sürecinde hızlı karar alınmasını sağlayacak, bölgesel
kalkınmayı hızlandırmakta lokomotif yol üstleneceklerdir. Ajanslar yoluyla ivme kazanması beklenen bölgesel
kalkınma çabalarının bir diğer meyvesi ise, ülkemizin AB’ye üyelik sürecini hızlandırıcı olumlu katkılar
olacaktır 26 development agencies established in Turkiye in between 2006-2009 for accelerating regional
development, ensuring sustainability and reducing inter-regional and intra-regional development disparities
in accordance with the principles and policies set out in the 9th Development Plan (2007-2013) and
programmes through enhancing cooperation among public and private sector including non-governmental
organizations, ensuring the efficient, effective and appropriate utilization of local resources and stimulating
local potential.
Agencies established by the decision of the Council of Ministers upon the proposal of the Minister
responsible for the State Planning Organization (SPO) on the basis of 26 NUTS–II Regions. SPO shall be
responsible for coordination of agencies at national level.
The first two Development Agencies (İzmir and Çukurova Development Agencies) established on 6
July 2006 by the Degree of Council of Ministers. Eight of them established in 2008 and finally 16 of them
started their activities in 2009 set out in the law numbered 5449.