Ardahan yöresi saf sarıçam meşçerelerinin altındaki ölü örtüye ilişkin bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerin ekolojik faktörlere bağlı değişiminin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada Ardahan yöresi saf sarıçam meşcereleri altında yer alan ölü örtüye ilişkin bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerin iklim, yükselti, eğim, bakı, enlem-boylam gibi ekolojik koşullara bağlı değişiminin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla yörede belirlenen 52 örnek alandan ölü örtü örnekleri alınmıştır. Her bir örnek alandaki dörder noktadan, tabakalarına ayrılarak alınan toplam 457 adet örnek üzerinde; hacim ağırlığı (HA), maksimum su tutma kapasitesi (MSTK), örtü kalınlığı (ÖK), hava kurusu ağırlık (HKA) ve fırın kurusu ağırlık (FKA) gibi fiziksel özellikler ile pH, elektriksel iletkenlik (EC) ve organik karbon (OC) gibi kimyasal özellikler belirlenmiştir. Ölçümlerden elde edilen bazı ortalama değerlere bakıldığında; fırın kurusu ağırlık 34477 kg/ha, pH 5,99, EC 267,5 µS/cm, maksimum su tutma kapasitesi %272,9, organik karbon %35,8 ve hacim ağırlığı ise 0,0012 gr/cm3 olarak bulunmuştur. Belirlenen bu ölü örtü özellikleri öncelikle Pearson korelasyon analizi kullanılarak ekolojik faktörlerle ilişkilendirilmiş ve sonra bu ekolojik özelliklerden yararlanılarak parametrik bir test olan çoklu doğrusal regresyon (ÇDR) ve parametrik olmayan bir test olan regresyon ağacı (RA) teknikleri kullanılarak modellenmiştir. Sonuç olarak belirtme katsayısı ÇDR modellerinde 0,07 ile 0,57 arasında bulunurken RA modellerinde 0,10 ile 0,95 arasında bulunmuştur. Modelleme teknikleri belirtme katsayıları yanında RMSE, MAE ve AIC de dikkate alınarak değerlendirildiğinde daha yüksek belirtme katsayıları ve daha düşük performans kriterlerine sahip olan RA modellerinin ÇDR modellerine göre daha iyi olduğu görülmüştür.

The study aimed to determine the variations in some physical and chemical properties of forest floor under pure Scotch pine stands according to ecological factors such as climate, elevation, slope, aspect, and latitude-longitude. For this purpose, total 457 forest floor samples were collected from 4 points in 52- sample plot by distinguishing into three layers as litter (L), fermentation (F) and humus (H). On each forest floor layers, six-different properties such as pH, electrical conductivity (EC), organic carbon (OC), bulk density (BD), maximum water holding capacity (MWHC), layer thickness and air-dried and oven-dried weight were determined. Average values for some forest floor properties were determined as 34477 kg/ha for oven-dried weight, 5,99 for pH, 267,5 momh for EC, %272,9 for MWHC, %35,8 for OC and 0,0012 gr/cm3 for BD. Then, those forest floor properties were correlated with ecological factors and modelled by multiple linear regression (MLR) and regression tree (RT) by using above mentioned ecological factors. From the results, Their adjusted coefficient of determination (R2adj) were found as between 0,07 and 0,57 for MLR and between 0,10 and 0,95 for RT. In general, RT outperformed to MLR with higher R2adj and lower RMSE, MAE and AIC.