Sakallı kızılağaç (alnus glutinosa subsp. Gearth. Barbata (c.a.mey). Yalt.) Desteği ile doğu kayını (fagus orientalis lipsky) ormanlarında verimliliğin artırılması

Abstract

Bu proje, köklerinde azot bağlayan bakterilere sahip olan ve bu özelliği ile biyogübre özelliği gösteren Sakallı kızılağaçların, birlikte yetiştirildiği Doğu kayını fidanlarının gelişmesine katkısının olup olmayacağının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Proje, yıllık yağışların 2600 mm den fazla olduğu, Artvin İli, Arhavi İlçesi, Ortacalar Mevkiindeki (410 17’ 04’’ KE, 410 22’ 50’’DB; 950 m, Güney Bakı) rehabilitasyon sahasında gerçekleştirilmiştir. Proje alanında 200 m 2 büyüklüğünde her birinden beşer adet olmak üzere Saf Sakallı kızılağaç, saf Doğu kayını, karışık Doğu kayını-Sakallı kızılağaç ve kontrol deneme alanları grupları tesis edilmiştir. Alanlara 2014 yılında 1m x 1m aralık mesafeler ile 1 yaşında Sakallı kızılağaçlar, 2 yaşında Doğu kayını fidanları dikilmiştir. Dikimden hemen önce dikilecek fidanların kök boğazı çapları, fidan boyları, kök, gövde ve fidan ağırlıkları kayıt edilmiş ve 2015, 2016 ve 2017 yıllarının sonunda aynı ölçümler fidan halka genişlikleri ile birlikte tekrarlanmıştır. Bunun yanı sıra 2014 yılındaki dikimlerden önce başlanılıp kış mevsimi hariç proje süresi boyunca üçer aylık periyotlarla genel toprak özellikleri (tekstür, pH, organik madde, besin elementleri (N, P, K, Ca, Mg ve Na), tarla kapasitesi, solma noktası, faydalı su kapasitesi), toprak solunumu, mikrobiyal solunum ve azot mineralleşmesi değişim oranlarının tespiti yapılmıştır. Proje sonunda Sakallı kızılağacın birlikte yetiştirildiği Doğu kayını fidanlarının saf olarak yetiştirilen Doğu kayını fidanlarına göre istatistiki olarak daha fazla kök boğazı çapı geliştirdiği ve fidan boyu yaptığı, daha fazla ağırlıklarını artırdığı ve halka genişlettiği sonucuna varılmıştır. Doğu kayınlarının saf veya Sakallı kızılağaçlarla birlikte yetiştirilmesinde deneme alanı gruplarının topraklarında tekstür, pH, organik madde, K, Ca, Mg, Na, tarla kapasitesi, solma noktası, faydalı su kapasitesi, toprak nemi, toprak sıcaklığı, azot mineralleşmesi miktarlarında gruplar içinde anlamlı farklılıklar olmasına rağmen, gruplar arasındaki değişim eğilimlerinin birbirine benzer oldukları anlaşılmıştır. N, P, toprak solunumu ve mikrobiyal solunum değerlerinde ise Sakallı kızılağaç ve karışık yetiştirilen Doğu kayını Sakallı kızılağaç deneme alanı gruplarında kontrol ve Doğu kayını alanlarına göre anlamlı artışlar görülmüştür. Sakallı kızılağaç türünün rehabilitasyon ve restorasyon sahalarında toprağı ıslah etmesi amacıyla kullanılmasının yanısıra azot eksikliğinin görüldüğü orman alanlarında da destekleyici tür olarak kullanılması önerilmiştir.

This project was carried out in order to determine whether the black alder, which has biodegradable properties because it bears nitrogen-fixing bacteria in its roots, would contribute to the development of the eastern beech seedlings co-cultivated. The project was carried out on the rehabilitation site of Artvin Province, Arhavi district Ortacalar region (41°17’ 04’’ - 41° 22’ 50’’; 950 m, South) with annual precipitation of 2600 mm. In the project area, five pieces of pure black alder, pure oriental beech, mixed oriental beech-black alder and control parcels, each of 200 square meters in size, have been established. In the year 2014, areas were planted with 1-year-old black alder trees and 2-year-old eastern beech seedlings with a distance of 1m x 1m. Before planting, root collar diameter, seedling height, root weights, stem weights and sapling weights of the seedlings were determined. At the end of 2015, 2016 and 2017, the same measurements were repeated with the seedling ring widths. In addition to this, starting before the plantings in 2014, general soil characteristics (texturing, pH, organic matter, nutrients (N, P, K, Ca, Mg and Na), field capacity, fading point, useful water capacity), soil respiration, microbial respiration and nitrogen mineralization change rates were determined in three-month periods throughout the project period except the winter season. At the end of the project, it has been concluded that the oriental beech seedlings grown together with black alder have statistically more root collar diameter and seedling height than the purely grown oriental beech saplings and that they have improved much more seedling weights and ring width. Significant differences were found within groups in terms of texture, pH, organic matter, K, Ca, Mg, Na, field capacity, fading point, useful water capacity, soil moisture, soil temperature and nitrogen mineralization between the pure oriental beech and mixed oriental beech - black alder parcel soils, while the change between groups were found to be similar. In N, P, soil respiration and microbial respiration values, significant increases were observed in the alder and mixed oriental beech – black alder test groups compared to control and pure oriental beech parcels.According to the results of the project, it can be suggested that beard alder species can be used as a supportive species in forest areas where nitrogen deficiency is seen, as well as being used for soil remediation in rehabilitation and restoration areas.