Sakallı kızılağaç (alnus glutinosa subsp. Gearth. Barbata (c.a.mey). Yalt.) Desteği ile doğu kayını (fagus orientalis lipsky) ormanlarında verimliliğin artırılması
Citation
Güner, S., Göktürk, A., & Küçük, M. (2017). Sakallı Kızılağaç (Alnus glutinosa subsp. Gearth. barbata (CA Mey). Yalt.) desteği ile Doğu Kayını (Fagus orientalis Lipsky) Ormanlarında Verimliliğin Artırılması.Abstract
Bu proje, köklerinde azot bağlayan bakterilere sahip olan ve bu özelliği ile biyogübre özelliği
gösteren Sakallı kızılağaçların, birlikte yetiştirildiği Doğu kayını fidanlarının gelişmesine
katkısının olup olmayacağının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Proje, yıllık yağışların 2600
mm den fazla olduğu, Artvin İli, Arhavi İlçesi, Ortacalar Mevkiindeki (410
17’ 04’’ KE, 410
22’
50’’DB; 950 m, Güney Bakı) rehabilitasyon sahasında gerçekleştirilmiştir. Proje alanında 200
m
2
büyüklüğünde her birinden beşer adet olmak üzere Saf Sakallı kızılağaç, saf Doğu kayını,
karışık Doğu kayını-Sakallı kızılağaç ve kontrol deneme alanları grupları tesis edilmiştir.
Alanlara 2014 yılında 1m x 1m aralık mesafeler ile 1 yaşında Sakallı kızılağaçlar, 2 yaşında
Doğu kayını fidanları dikilmiştir. Dikimden hemen önce dikilecek fidanların kök boğazı
çapları, fidan boyları, kök, gövde ve fidan ağırlıkları kayıt edilmiş ve 2015, 2016 ve 2017
yıllarının sonunda aynı ölçümler fidan halka genişlikleri ile birlikte tekrarlanmıştır. Bunun yanı
sıra 2014 yılındaki dikimlerden önce başlanılıp kış mevsimi hariç proje süresi boyunca üçer
aylık periyotlarla genel toprak özellikleri (tekstür, pH, organik madde, besin elementleri (N,
P, K, Ca, Mg ve Na), tarla kapasitesi, solma noktası, faydalı su kapasitesi), toprak
solunumu, mikrobiyal solunum ve azot mineralleşmesi değişim oranlarının tespiti yapılmıştır.
Proje sonunda Sakallı kızılağacın birlikte yetiştirildiği Doğu kayını fidanlarının saf olarak
yetiştirilen Doğu kayını fidanlarına göre istatistiki olarak daha fazla kök boğazı çapı
geliştirdiği ve fidan boyu yaptığı, daha fazla ağırlıklarını artırdığı ve halka genişlettiği
sonucuna varılmıştır. Doğu kayınlarının saf veya Sakallı kızılağaçlarla birlikte
yetiştirilmesinde deneme alanı gruplarının topraklarında tekstür, pH, organik madde, K, Ca,
Mg, Na, tarla kapasitesi, solma noktası, faydalı su kapasitesi, toprak nemi, toprak sıcaklığı,
azot mineralleşmesi miktarlarında gruplar içinde anlamlı farklılıklar olmasına rağmen, gruplar
arasındaki değişim eğilimlerinin birbirine benzer oldukları anlaşılmıştır. N, P, toprak
solunumu ve mikrobiyal solunum değerlerinde ise Sakallı kızılağaç ve karışık yetiştirilen
Doğu kayını Sakallı kızılağaç deneme alanı gruplarında kontrol ve Doğu kayını alanlarına
göre anlamlı artışlar görülmüştür. Sakallı kızılağaç türünün rehabilitasyon ve restorasyon
sahalarında toprağı ıslah etmesi amacıyla kullanılmasının yanısıra azot eksikliğinin
görüldüğü orman alanlarında da destekleyici tür olarak kullanılması önerilmiştir. This project was carried out in order to determine whether the black alder, which has
biodegradable properties because it bears nitrogen-fixing bacteria in its roots, would
contribute to the development of the eastern beech seedlings co-cultivated. The project was
carried out on the rehabilitation site of Artvin Province, Arhavi district Ortacalar region (41°17’
04’’ - 41° 22’ 50’’; 950 m, South) with annual precipitation of 2600 mm. In the project area,
five pieces of pure black alder, pure oriental beech, mixed oriental beech-black alder and
control parcels, each of 200 square meters in size, have been established. In the year 2014,
areas were planted with 1-year-old black alder trees and 2-year-old eastern beech seedlings
with a distance of 1m x 1m. Before planting, root collar diameter, seedling height, root
weights, stem weights and sapling weights of the seedlings were determined. At the end of
2015, 2016 and 2017, the same measurements were repeated with the seedling ring widths.
In addition to this, starting before the plantings in 2014, general soil characteristics (texturing,
pH, organic matter, nutrients (N, P, K, Ca, Mg and Na), field capacity, fading point, useful
water capacity), soil respiration, microbial respiration and nitrogen mineralization change
rates were determined in three-month periods throughout the project period except the winter
season. At the end of the project, it has been concluded that the oriental beech seedlings
grown together with black alder have statistically more root collar diameter and seedling
height than the purely grown oriental beech saplings and that they have improved much
more seedling weights and ring width. Significant differences were found within groups in
terms of texture, pH, organic matter, K, Ca, Mg, Na, field capacity, fading point, useful water
capacity, soil moisture, soil temperature and nitrogen mineralization between the pure
oriental beech and mixed oriental beech - black alder parcel soils, while the change
between groups were found to be similar. In N, P, soil respiration and microbial respiration
values, significant increases were observed in the alder and mixed oriental beech – black
alder test groups compared to control and pure oriental beech parcels.According to the
results of the project, it can be suggested that beard alder species can be used as a
supportive species in forest areas where nitrogen deficiency is seen, as well as being used
for soil remediation in rehabilitation and restoration areas.