OECD ve AB üyesi ülkelerin sürdürülebilir yönetişim düzeylerine göre swara tabanlı topsıs-sort-b ve waspas yöntemleriyle incelenmesi

Abstract

Sürdürülebilir yönetişim göstergeleri ülkelerin uzun dönemli amaçlarına ulaşmalarında önemli yere sahiptir. Bu noktadan hareketle ele alınan çalışmada, OECD ve AB üyesi ülkelerin sürdürülebilir yönetişim düzeyleri açısından farklılıklarının ortaya konulması amaçlanmıştır. Söz konusu amaca ulaşmak için ülkeler sürdürülebilir yönetişim göstergelerine göre çok kriterli karar verme yöntemleriyle sınıflama ve sıralama işlemine tabi tutulmuştur. Bu çerçevede, ülkelerin değerlendirilmesinde kullanılan kriterlerin ağırlıklandırılması işlemi SWARA yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Ağırlıklandırma işlemi sonucuna göre, en önemli ilk iki kriter yürütmenin hesap verebilirliği ve hukukun üstünlüğü kriterleridir. Sınıflama ve sıralama sonuçlarına göre sonlarda veya beklenenden daha düşük konumda bulunan ülkelerin sürdürülebilir yönetişim performansları ise detaylı olarak incelenmiştir. Bu kapsamda gerçekleştirilen analizlerde, sınıflandırma amacıyla TOPSIS-Sort-B yönteminden yararlanılmış ve ülkeler beş sınıfa ayrılmıştır. İlk sınıfta, İsveç, Norveç, Danimarka, Finlandiya, Almanya ve İsviçre bulunmaktadır. Söz konusu ülkeler WASPAS ile elde edilen sıralamalarda da ilk sıralarda yer almıştır. Son sınıfta ve son üç sırada yer alan ülkeler ise Romanya, Macaristan ve Türkiye olmuştur. Genel olarak, Kuzey ve Batı Avrupa ülkelerinin ise ön sıra ve sınıflarda yer aldığı tespit edilmiştir. Öte yandan, ABD ve Japonya sürdürülebilir yönetişim açısından beklenenden daha düşük sıralarda yer almıştır. Ayrıca, analiz sonuçları Türkiye’nin sürdürülebilir yönetişimde önemli eksikliklerinin bulunduğunu göstermiştir. Bununla birlikte, Türkiye’nin gelişmiş ülkelerin sahip olduğu yönetişim düzeyine ulaşabilecek potansiyelinin bulunduğu düşünülmektedir

Sustainable governance indicators have an important place for countries to achieve their long-term goals. From this point of view, this study aims to reveal the differences of OECD and EU member countries in terms of sustainable governance levels. To achieve this aim, countries were classified and ranked according to their sustainable governance indicators with multi-criteria decision-making methods. In this context, the weighting of the criteria used in the evaluation of countries was carried out using the SWARA method. Accordingly, the first two most important criteria are the accountability of the executive and the rule of law. The sustainable governance performances of the countries that are at the last or lower places than expected according to the classification and ranking results have been examined in detail. In the analyzes carried out in this context, TOPSIS-Sort-B method was used for ordinal classification, and countries were divided into five classes. The first class includes Sweden, Norway, Denmark, Finland, Germany, and Switzerland. These countries also took first place in the rankings obtained with WASPAS. Countries in the last three ranks and the last class are Romania, Hungary, and Turkey. In general, it has been determined that Northern and Western European countries are placed near the top class and rank. In terms of sustainable governance, the United States and Japan, on the other hand, performed worse than expected. Furthermore, the findings of the study reveal that Turkey has serious shortcomings in terms of sustainable governance. However, Turkey has the potential to reach the governance level of developed countries.