Fiziksel kent gelişimi ve nüfus ilişkisinin değerlendirmesinde farklı bir yaklaşım

Abstract

Çok yönlü yaşayan sistemler olan kentler, kuruldukları günden itibaren yüzyıllar boyunca kültürel sosyal ekonomik ve yapısal anlamda değişim ve büyüme gösterirler. Kentsel değişimler uzun yıllar boyunca farklı yöntemler kullanılarak analiz edilmeğe çalışılmışdır. Çok boyutlu değişim gösteren bu sistemlerin analizlerinin çoğu zaman eksik kaldığı görülmektedir. Bu eksikliğin ana sebebi kentin barındırdığı sosyal yapı faktörünün analiz çalışmalarına çoğu zaman katılmamasıdır. Kentsel çalışmalarda sosyal faktörün dikkate alınması ileçalışmalar ancak bir anlam ifade edebilecektir. Bu çalışmada ana amaç; kent çalışmalarına farklı bir bakış getirmektir. Bu amaçla çalışma; sosyal hareketliliğin yoğun olduğu, stratejik değere sahip olan ve ekonomik yönden farklı bir örnek olacağını düşündüğümüz geleneksel, tarihi Türk kenti olan Erzurum/Türkiye örneği üzerinde yürütülmüşür. Çalışmada kentsel büyüme ve nüfus ilişkisi incelenmiş ve nesnel sonuç alınabilmesi için fraktal analiz yöntemine başvurulmuştur. Sonuç olarak değerlendirmeye alınan 8 yy. içerisinde sosyal ekonomik ve kültürel değişimlerin kentin büyümesi ve nüfusu üzerine önemli oranda etkili olduğu tespit edilmiştir.

Cities, systems living versatilely, exhibit a metamorphosis and growth in cultural, societal, economic and structural terms from the day they were founded throughout centuries. Urban progresses have been examined using different methods for a long time. It is inferred that the analyses of these systems, which exhibit multi-dimensional changes, are usually incomplete. The main reason of this incompleteness is that the social structure factor which the city accommodates is not usually involved in the analyses. Once the social factor is involved in urban analyses, only then the studies will gain significance. The main objective of this study is to have the urban studies gain a different perspective. With this aim, the study was conducted on Erzurum / Turkey sample, which is a traditional and historical Turkish city with strategic value and which is socially dynamic and economically different. In the study, the relation between urban growth and population was examined and the fractal analysis method was applied in order to obtain an objective result. In conclusion, it was found out that social, economic and cultural changes had an influence on the growth and population of the city to a significant extent during the 8th century, which was the evaluation scope of the study.