Farklı bölmeden çıkarma teknikleri ile taşınan ürünlerde oluşan zararların tespiti ve zararların ekonomik boyutlarına yönelik genel bir değerlendirme
Künye
Eroğlu, H., Öztürk, A., Öztürk, U.Ö, Eker, M., (2009). Farklı Bölmeden Çıkarma Teknikleri ile Taşınan Ürünlerde Oluşan Zararların Tespiti ve Zararların Ekonomik Boyutlarına Yönelik Genel Bir Değerlendirme, II. Ormancılıkta Sosyo-Ekonomik Sorunlar Kongresi, 19-21 Şubat 2009, Isparta, Bildiri Kitabı, 284-293, 2009. [Sözel Sunumluk Bildiri].Özet
Bu çalışmada; dağlık arazi yapısına sahip olan Artvin bölgesinde gerçekleştirilen odun hammaddesi üretimi faaliyetlerinin taşınan ürünler üzerinde oluşturduğu fiziksel zararlar tespit edilmiş ve bu zararların ekonomik boyutlarına yönelik genel değerlendirmeler yapılmıştır. Bölmeden çıkarma çalışmalarının taşınan ürünlere verdiği zarara yönelik ölçümler toplam 15 deneme alanında yapılmıştır. Ölçümler Artvin Orman İşletme Müdürlüğü-Taşlıca Orman İşletme Şefliği sınırları içerisinde orman hava hatları, orman traktörü ve insan gücüyle ile bölmeden çıkarmanın yapıldığı her bir teknik için beşer adet olmak üzere toplam 15 deneme alanında gerçekleştirilmiştir. Taşınan ürünlerde oluşan zarar tespitinde 0 ile 3 arasında toplam 4 kategoride derecelendirme yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre kullanılan 3 değişik bölmeden çıkarma tekniğinin taşınan ürünlerde oluşan zararlar üzerinde önemli derecede etkili olduğu ortaya çıkmıştır. Taşınan ürünler üzerinde en fazla zarar insan gücü ile yapılan bölmeden çıkarma çalışmalarında oluşmuş (1.92) onu sırasıyla traktörle (1.22) ve hava hattı ile (0.51) bölmeden çıkarma tekniği izlemiştir. Hava hattı ile bölmeden çıkarmada taşınan ürünlerin % 57.6’sı hiç zarar görmemiştir. Bu durum diğer bölmeden çıkarma çalışmalarında % 15’in altında kalmıştır. Hava hattı ile bölmeden çıkarmada taşınan ürünlerin hiç biri ağır zarara uğramazken, traktörle bölmeden çıkarmada ürünlerin % 6.0’sı, insan gücü ile bölmeden çıkarma da ise % 20’si ağır zarara uğramıştır. Bölmeden çıkarma tekniğine bağlı olarak ortaya çıkan bu zararlar, ürünler üzerinde nitelik ve bazen de nicelik kayıplarına sebebiyet vermiştir. Bu zarardan dolayı tomruğun kağıtlık oduna veya kağıtlık odunun yakacak oduna dönüşmesi sonucunda, birim ürün satış fiyatında kaba bir tahminle % 25 ile % 60 oranlarında bir ekonomik kayıp söz konusu olmaktadır. In this present study, the physical damages of logging on forest products were investigated in Artvin, and the qualitative and quantitative impacts of damages on forest products were economically discussed. The damages of three logging techniques (man power, skidder, skyline) on the forest products were investigated in 15 sites in Artvin Forest Enterprise-Taşlıca Forest District. The levels of damages in each site were categorized into 4 as 0- no damage, 1- low, 2- moderate and 3-heavy damages. Results have showed that three different logging techniques have a significant influence on damages of forest products. The highest damage on forest products was for the man power (1.92) followed by skidder (1.22) and skyline (0.51). The undamaged forest products were 56.7% for skyline, 17.7% for skidder and 6% for man power. The forest products logged by skyline had no heavily damages, while the other techniques caused heavily damages on the forest products with being 6% for the skidder and 20% for the man power.