Ülkemizde sebze ve meyvelerın yanısıra alternatıf besin kaynağı: yabani mantar (pleurotus eryngii var. ferulae)

Abstract

P. eryngii var. ferulae, Doğu Anadolu Bölgesinde çok iyi tanınan ve ilkbahar aylarında doğadan toplanarak yol kenarlarında ve yöre pazarlarında; çaşır, çakşır, çaşur, heliz, kırkor, göbek, göbelek ve mendik mantarı adı ile satılmaktadır. Genellikle rakımı 1000-2500 m gibi yüksek olan dağlarda, dağ yamaçlarında yayılış gösteren Apiaceae familyası üyesi Ferula sp. türlerinin bir önceki yıldan kalan kökleri üzerinde doğal olarak yetişmektedir. Lokal halkın, belli dönemlere özgü doğal ürünlerden faydalandığı bilinmektedir. Önemli tıbbi özellikleri, etkin besleyici değeri bakımından, kültürde üretilen sebze ve meyve gibi ürünlere alternatif doğal besin kaynaklarından yeterli düzeyde yararlanılmadığı görülmektedir. Bu derleme; günlük yaşamımızın vazgeçilmez bir parçası olan sebze ve meyvelerin yanısıra, mantarların önemlerinin de belirtilmesinde yarar olacağı görüşündeyiz. Mantarların; tıbbi özellikleri, besinsel içerikleri ve etkin besleyici özelliklerinin açığa çıkarılması yararlı olacaktır. Ayrıca, P. eryngii ve benzer varyetelerinin ülkemizde tür, alt tür, varyete, taksa ya da sinonim olarak bilimsel doğru teşhis ve tanımlanmasının gerekli olduğu saptanmıştır

P. eryngii var. ferulae which is known very well in Eastern Anatolia Region and picked up from the nature in spring months is sold by the side of the roads and in neighbour markets with the name of ‘’ çaşır, çakşır, çaşur, heliz, kırkor, göbek, göbelek and mendik’’ mushroom. As a member of Apiaceae family; Ferulae sp. that spreads at the slope of the mountains, grows up naturally on the roots of its species that remained from the previous year especially at the altitude of 1000-2500 meters on high mountains. It is known that local people has benefited from the natural products special to periodic times. It is seen that it is not benefited from alternative natural nourishment resources like cultuıre vegetables and fruit with their important features and effective nutritive value. In our opinion, this article will be useful for mentioning the importance of the mushroom beside the vegetables and fruits which are vital for our life. It will be useful to expose the medical features, nourishment content and effective nutritive valu and effective nutritious features of mushroom. Furthermore, It is determined that it is necessary to describe P. eryngii and its similarities with the identification of scientific facts as species, subspecies, variety, taxa or synonym in our country