Trafik kaynaklı ağır metal kirliliklerinin izlenmesinde zeytin ağacının (Olea europaea L.) biyomonitör olarak değerlendirilmesi: Artvin örneği

Abstract

Bu çalışmada trafik yoğunluğundan kaynaklanan ağır metal konsantrasyonunun izlenmesinde zeytin ağacının (Olea eurpaea L.) biyomonitör olarak kullanılma potansiyeli araştırılmıştır. Bu amaçla Artvin ili kent merkezinde trafik yoğunluğunun farklı olduğu altı farklı istasyondan toplanan toprak, yaprak, meyve ve kabuk örneklerindeki % kükürt miktarı, elementel analiz cihazı ile Cr, Ti, Fe, Ni, Co, Cu, Zn, Pb ve Al içerikleri ise ICP-OES ile belirlenmiştir. Analiz ölçümlerinin doğruluğu toprak örnekleri için LGC 6187 ve bitki örnekleri için ERM-CD 281 standart referans madde kullanılarak test edilmiştir. Elde edilen ölçüm sonuçlarındaki farklılıklar ise ANOVA testi kullanılarak belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre; toprak, yaprak, meyve ve kabukta yüzdesel olarak en yüksek kükürt değeri trafik yoğunluğunun en fazla olduğu noktalarda tespit edilmiştir. Bitki ve toprak örneklerindeki Cr, Ti, Fe, Ni, Co, Cu, Zn, Pb ve Al elementleri için ağır metal konsantrasyonları yapılan diğer çalışmalar ve yönetmeliklerle karşılaştırılmış ve tüm metallerin sınır değeler içerisinde bulunduğu gözlenmiştir. Yapılan istatiksel çalışmalarda; noktalar arasında %95 güven düzeyinde anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir. Ayrıca trafiğin yoğun olduğu alanlardan uzaklaştıkça toprak, yaprak, meyve ve kabuğun metal konsantrasyonlarında azalma olduğu tespit edilmiştir. Bu durum zeytinin trafik kaynaklı kirliliğin belirlenmesinde biyomonitör olarak kullanılabileceğini göstermektedir.

In this study, the potential of using olive tree (Olea europaea L.) as a biomonitor was investigated in monitoring heavy metal concentrations caused by traffic density. For this reason, in soil, leaf, fruit and shell samples collected from regions where traffic density is different in the city center of Artvin province, Sulfur content (%) was determined by elemental analyzer and heavy metals (Cr, Ti, Fe, Ni, Co, Cu, Zn, Pb and Al) was determined by ICP-OES. The accuracy of the assay measurements was tested using LGC 6187 for soil samples and ERM-CD 281 for plant samples. The differences in the measurement results obtained were determined using the ANOVA test According to the results obtained; the highest sulfur value in soil, leaves, fruit and bark was determined at the points with the highest traffic density. Heavy metal concentrations for Cr, Ti, Fe, Ni, Co, Cu, Zn, Pb and Al elements in plant and soil samples were compared with other studies and regulations, and all metals were found to be within the limit values. In statistical studies, it has been determined that there is a significant difference between points at 95% confidence level. In addition, it has been found that metal concentrations of soil, leaves, fruits and bark decrease as they move away from traffic areas. This is an indication that olives can be used as biomonitors in detecting traffic pollution.