Afetlerin mental sağlığa etkileri

Abstract

Afetler beklenmeyen bir zamanda meydana gelen, toplumu ve insanları derinden etkileyen, can ve mal kayıplarına neden olan, ekonomik kayıpları beraberinde getiren, doğa veya insan kaynaklı olaylardır. Afetler, zamanının belli olmaması, toplumu ve sağlık hizmetlerini kesintiye uğratması, ağır ekonomik etkilerinin olması, psiko-sosyal iyilik halini bozması, ilerleyen dönemlerde ciddi sağlık sorunlarına, can ve mal kayıplarına sebep olması nedeniyle önemli bir halk sağlığı problemidir. Dünyada ve Türkiye’de her yıl binlerce kişi afetlere maruz kalmakta ve afetlerden farklı şekillerde etkilenmektedir. Afetlerden sonra farklı yaş gruplarında farklı tepkiler görülmekle birlikte en sık travma sonrası stres bozukluğu, anksiyete, depresyon, uyku ve yeme bozukluğu gibi sorunlar görülmektedir. Yaş dönemlerine göre yapılan uygun müdahaleler ve psikolojik ilk yardım ile afetlerden sonra görülebilecek mental sağlık sorunları büyük oranda kontrol altına alınabilir ve azaltılabilir. Bu derlemede afetlerin psiko-sosyal sağlık üzerindeki etkisine ve bu doğrultuda yaş gruplarına göre yapılması gereken girişimlere yer verilmiştir.

As a natural or human-induced event that occur unexpectedly, disasters affect society and people profoundly, cause loss of life and property, and lead to economic losses. Disasters pose an important public health problem due to their sudden nature, disruption in health services and society, severe economic impact, disruption in psycho-social wellbeing, resulting severe health problems in later periods, and loss of life and property. Each year, thousands of people are exposed to disasters in the world and in Turkey, and are affected by disasters in different ways. Although different age groups react differently after disasters, post-traumatic stress disorder, anxiety and stress disorder, depression, sleep and eating disorders are the most common problems. Through appropriate interventions and psychological first aid made according to age groups, mental health problems that can be seen after disasters can be controlled and reduced significantly. Thus, this review study discusses the effect of disasters on psycho-social health and the interventions that need to be made according to age groups