Artvin'in Şavşat ilçesinde yetiştirilen korunga (Onobrychis sativa Scop.) yem bitkisinin verimi ve kalitesi üzerine yükseltinin ve bazı toprak özelliklerinin etkisi
Künye
Temel, O., & Özalp, M. (2016). Artvin’in Şavşat ilçesinde yetiştirilen korunga (Onobrychis sativa Scop.) yem bitkisinin verimi ve kalitesi üzerine yükseltinin ve bazı toprak özelliklerinin etkisi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 31(1), 106-116.Özet
Bu çalışma, bazı toprak özellikleri ve yükseltiye bağlı olarak, Artvin ili koşullarında yetiştirilmekte olan
korunganın (Onobrychis sativa Scop.) bitki boyu, yeşil ve kuru ot verimi ile yem kalite parametrelerinde
meydana gelebilecek olası değişimleri araştırmak amacıyla yürütülmüştür. Araştırma, Artvin ili Şavşat
ilçesinde 3 yükselti kademesinde (850, 1010 ve 1475 m) bulunan ve homojen özelliklere sahip 3 farklı
korunga parseli üzerinde gerçekleştirilmiştir. İlk olarak, seçilen parsellerdeki korunga bitkisinden
vejetasyon süresi ve çiçeklenme dönemleri dikkate alınarak bitki boy ölçümleri yapılmıştır. Ayrıca, aynı
parsellerden alınan bitki örnekleri üzerinde yeşil ot, kuru ot ve kuru madde verimleri hesaplanmış ve ham
protein, ham kül, ham yağ, NDF, ADF ve ADL analizleri yapılmıştır. İlaveten, toprak numuneleri ise pH,
organik madde ve kireç içerikleri, değişebilir katyonlardan Na, K, Ca ve Mg, elverişli fosfor miktarı ile azot
içeriği bakımından analiz edilmişlerdir. Sonuçlar, ilin coğrafi yapısı gereği 1475 rakımlı yerlerde dahi
yetiştiriciliği yapılan korunganın bitki boyunun her 3 yükseltide de benzer olduğunu göstermiştir. Ayrıca,
korunga bitkisinin yeşil ot ve kuru ot veriminin, yetiştiriciliği yapılan bölgenin yükseltisine bağlı olarak
değişmekle birlikte, 1475 m rakımda önemli düzeyde verim düşüklüğünün olduğu ortaya çıkmıştır. Yapılan
çalışmada, irdelenen toprak özelliklerinden pH, organik madde ve toplam azot miktarlarının yükseltiler
arasında istatistiki anlamda farklı olduğu (p<0.01) belirlenmiştir. Ayrıca, bazı toprak özellikleri ile bitki
besin maddeleri içeriği arasında önemli (p<0.01) düzeyde korelasyonun bulunduğu da saptanmıştır. Bu
sonuçlar, korunga bitkisi yetiştiriciliğinde hem toprak özelliklerinin hem de yükseltinin yem kalite
parametrelerini belirlemede önemli etkenler olduğunu ortaya koymaktadır. This study was conducted to investigate possible changes in plant height, fresh and dry hay yield and hay
quality parameters of sainfoin (Onobrychis sativa Scop.) grown in Artvin province, depending on soil
characteristics and altitude. The research was carried out on three different sainfoin plots located at three
altitudes (850, 1010 and 1475 m) with similar characteristics in Savsat district of Artvin Province. Firstly,
the height of plants was measured by considering the growing time and flowering period of sainfoin.
Moreover, the yields of fresh forage, hay and dry matter were estimated, and the plant samples taken from
the same plots were analyzed for crude protein, crude ash, crude oil, NDF, ADF, and ADL. In addition, soil
samples were analyzed for pH, organic matter and lime contents, exchangeable cations of Na, K, Ca and
Mg, available phosphorus content and total nitrogen. The results showed that the heights of the plants were
similar for all sainfoin plots at all three altitudes including the highest plot located at 1475 m. Also, the fresh
and dry hay yields of sainfoins varied depending on the altitude of the sainfoin growing locations, but it was
found that the plot at 1475 m gave significantly low yield. In the current research, it was determined that
pH, organic matter and total nitrogen contents of soils were significantly (p<0.01) varied between altitudes.
Also, high correlations (p<0.01) were found between some soil characteristics and the amount of nutrient
elements in plants. These results revealed that both soil characteristics and elevation are important factors
on determining the parameters of hay quality for growing sainfoin plant.