Bir Türk subayının raporuna göre mübadelenin Yunanistan’daki yansımaları

Abstract

Göç, temelinde hayatta kalma ve geçim kaygısı yatan ve bir yerden bir başka yere taşınma durumunu ifade eden toplumsal bir olaydır. Tercihen olmayan ve zorunluluklardan dolayı meydana gelen göçler dışarıdan büyük bir dram gibi görülebilir. Oysa göçler sadece sorunlara değil, bazı çözümlere de kapı aralamaktadır. Bu yönü ile toplumların olgunlaşmasında ve yeni başlangıçların yaşanmasında önemli bir rolü vardır. Önemli olan bu hareketliliği avantaja dönüştürebilmektir. Bu yönü ile Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğu yıllarda Yunanistan ile arasında gerçekleşen mübadele son derece önemlidir. Araştırmamıza konu olan mübadele ile hem Türkiye Cumhuriyeti ve hem de Yunanistan Ulus devlet olma yolunda bu göç hareketinden faydalanmayı bilmişlerdir. Öncelikle Demografik yapının homojenleşmesi Ulus bilincinin daha sağlam temellere oturtulmasına imkân vermiştir. Tam bağımsızlık için var güçleri ile çalışmışlardır. Gelenlerin profillerine bakıldığında her iki devletin de ihtiyacı olan insanlardan oluştuklarını rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu araştırmamız, söz konusu dönemde Türkiye tarafından Yunanistan’a tasfiye çalışmalarını yapmak üzere gönderilen ekipte bulunan Ahmet Tevfik Bey’in hazırladığı rapora dayanmaktadır. 32 madde ve beş sayfalık raporun ilk sayfasında görevi ile alakalı bilgiler, sonraki sayfalarda ise görevli bulunduğu iki aylık süre zarfında Selanik ve Atina şehirleri hakkında bilgilerin yanı sıra Yunanistan’ın zirai ve sanayi durumuna dair gözlemleri yer almaktadır. İçerik olarak ise Türkiye’den gidenlerin ekonomik yapıya olan katkıları ve çalışmalarını kapsamaktadır.

Migration is a social incident which describes moving from one place to another with a concern over survival and making a living. Migratory movements, which are not voluntary and happen due to necessities, might be seen as a big drama from an outsider perspective. However, migrations not only cause problems, but also open a doorway for some solutions. In this regard, it has a critical role in maturing societies and stimulating new beginnings. The important thing is to be able to transform this movement to an advantage. In this sense, the population exchange between Turkey and Greece during the first years of establishment of Turkish Republic is very important. Through the population exchange, which also constitutes the theme of our research, both Republic of Turkey and Greece have managed to benefit from this migratory movement in the process of making of a nation state. First of all, homogenization of the demographic structure enabled national consciousness to be built on more solid grounds. They put all the effort for total independence. When we analyze the profiles of immigrants, we can confidingly comment that they consisted of people that were needed by both states. This study is based on the report prepared by Ahmet Tevfik Bey who was in the team sent for demobilisation to Greece by Turkey. The first page of the report consisting of 32 articles and 5 pages has the data about his duty and the following pages involves his observations about agricultural and industrial status of Greece as well as the data about the cities of Selanik and Athena during his duty of 2 months there. As of content, it covers contributions of those who migrated from Turkey in the economy and their employment.