Saf sarıçam meşcerelerinde kök kütlesi, kök üretimi ve kök karbon depolama miktarlarının yaş sınıflarına göre değişimi
Özet
Orman ekosistemlerinde kök kütlesi, net kök üretimi ve net kök karbonu miktarlarının belirlenmesi madde dolaşımı ve karbon depolama konularında önem arz etmektedir. Bu çalışmada Artvin Bölge Müdürlüğü Merkez İşletme Müdürlüğü sınırlarındaki Merkez İşletme Şefliği ve Tütüncüler işletme şefliği ile Erzurum Bölge Müdürlüğü Ardahan İşletme Müdürlüğü sınırları içindeki Yalnızçam ve Ölçek İşletme şeflikleri sınırları içerisinde kalan farklı yaşlardaki sarıçam meşcerelerindeki kök kütlesi, kök üretimi ve kök karbon depolama miktarları araştırılmıştır. Bu amaçla, 65 deneme alanından ilkbahar ve sonbahar dönemlerinde toplam 760 adet kök örneği alınmıştır. Kök örneklemesi, 35 cm uzunluğunda 6.4 cm çapında çelik silindiri toprağa çakmak sureti ile her bir deneme alanından 6 adet kök örneği alarak yapılmıştır. Yaş sınıflarında göre kılcal kök miktarı 4493 ile 6223 kg/ha arasında, ince kök miktarı 1373 ile 2401 kg/ha arasında, kaba kök miktarı ise 2298 ile 7061 kg/ha arasında değişmiştir. Toplam kök miktarı ise 8685 ile 14856 kg/ha arasında değişim göstermiştir. Net üretim bakımından ise, kılcal ve ince kök miktarında en fazla üretim 2. yaş sınıfında sırasıyla 1332 ve 885 kg/ha olarak bulunmuştur. Kaba kök üretim miktarında ve toplam kök üretimi miktarında ise en fazla 5. yaş sınıfında, sırasıyla 3517 ile 4627 kg/ha olarak bulunmuştur. Karbon depolama bakımından en fazla kök karbon depolaması ince ve kılcal köklerde 2. yaş sınıfında, kaba köklerde ise 5. yaş sınıfında bulunmuştur. Root biomass, root production and root carbon sequestration studies plays an important role in understanding nutrient cycling and carbon storage dynamics in forest ecosystems. In this study, root biomass, net root production and root carbon storage were studied in pure Scotish pine stands in different age classes in Artvin and Ardahan. For these purposes, 760 root cores were taken from 65 sampling plots in spring and fall. Sampling was done with root corers with the diameter of 6.4 cm and length of 35 cm. Six root samples were taken from each sampling plot. Root biomass were changed from 4493 to 6223 kg/ha for fine roots, from 1373 to 2401 kg/ha for small roots and from 2298 to 7061 kg/ha for coarse roots. Total root biomass was ranged from 8685 to 14865 kg/ha. The highest fine and small root production was observed in second age classes as 1332 and 885, respectively. For the coarse roots and total root production, the highest values were observed in fifth age class as 3517 and 4627 kg/ha, respectively. In terms of root carbon storage, the highest values were observed in second age classes for fine and small roots and in fifth age class for coarse roots.